GFC NIEUWSREDACTIE- Bewoners van Wit Santi onder leiding van het dorpsbestuur zullen conform het Inter-Amerikaans Mensenrechtenverdrag een aanklacht tegen de Staat Suriname indienen.
De gronduitgifte ten behoeve van NV Luchthavenbeheer binnen hun voorouderlijk gebied in 2013 blijft een doorn in het oog van de mensen. Gesprekken met de toenmalige regering en beloften om een duurzame oplossing voor deze kwestie te vinden, zijn op niets uitgelopen.
Dat staat in een petitie die vanmorgen door Ivana Vincke, lid van het team “Versterking van de wettelijke erkenning van rechten op traditionele grondgebied” is voorgelezen aan vicepresident Ronnie Brunswijk en vervolgens is het verzoekschrift aan hem overhandigd.
Deadline
“Wij rekenen erop uw reactie uiterlijk 15 april te ontvangen en zijn natuurlijk gaarne bereid tot nader overleg”, staat in de petitie.
Wit Santi stelt dat dit de laatste poging tot constructief overleg is conform artikel 22 van de Grondwet van de Republiek Suriname, en doet het verzoek om ten spoedigste de gronduitgifte van de NV Luchthavenbeheer terug te draaien.
Verder dient de Staat garanties te geven voor de stopzetting van enige nieuwe grond- of concessie uitgifte, schriftelijk vastleggen van afspraken over het delen in de voordelen van de internationale luchthaven, werkgelegenheid en bovenal wettelijke erkenning van de collectieve rechten conform de internationale standaarden zoals vastgelegd in het Kaliña en Lokono–vonnis.
De indieners van de petitie brachten in herinnering dat de Staat al sinds het Moiwana–vonnis van 2005, het Saramaka-vonnis van 2007 en het Kaliña en Lokono–vonnis van 2015 veroordeeld is om de rechten van Inheemse en Tribale volken wettelijk vast te leggen, zodat dergelijke schendingen van de rechten niet meer kunnen plaatsvinden.
“Aan geen van deze vonnissen is gevolg gegeven. Onze bestaanszekerheid en rechtszekerheid zijn in gevaar en we kunnen niet langer lijdzaam wachten op actie vanuit de regering”, luidt een zinsnede uit de petitie.
Brunswijk reageerde dat de vonnissen tegen de Staat heel moeilijk zijn om uit te voeren. Hij ziet niet graag dat de Staat weer wordt veroordeeld. “Ik ben blij dat jullie willen praten en een ultimatum hebben aangegeven. Wij gaan ons best doen om binnen die termijn de dorpshoofden uit te nodigen en proberen een oplossing te bereiken”, zei de vicepresident.
Hij heeft later op de dag een meeting met president Chandrikapersad Santokhi en zal deze kwestie aan het staatshoofd voorleggen. Er zal een commissie ingesteld worden die zich zal buigen over het vraagstuk.
Wreedaardige arrestatie
Bewoners van Wit Santi wezen erop dat ze in november 2020 reeds een petitie hadden ingediend over dezelfde kwestie omdat gesprekken met de voorgaande regering geen oplossing hadden gebracht.
Integendeel werden ze in juni 2016 geconfronteerd met de wreedaardige arrestatie van dorpshoofd Patrick Mande en basja Leon Sabajo van Wit Santi door een speciale politie-eenheid, nadat zij werknemers hadden gesommeerd zich te verwijderen, die in opdracht van NV Luchthavenbeheer werkzaamheden uitvoerden op het grondgebied van de Inheemse gemeenschap.
Dit heeft geleid tot het barricaderen van de Kennedyweg door de gemeenschap.
Brunswijk had in november aangegeven dat de regering binnen een jaar het grondenrechtenvraagstuk wil oplossen. Het dorpsbestuur van Wit Santi zou toen uitgenodigd worden voor een gesprek, maar dat niet is niet gebeurd.
FPIC vertrapt
“Wij hebben conform onze internationale erkende mensenrechten geëist dat wij onze voorafgaande, weloverwogen, op basis van volledige informatie tot stand gekomen toestemming (“Free, Prior and Informed Consent”, FPIC) moeten geven voor dergelijke activiteiten die op ons leven van invloed zijn. Regeringsleiders hebben ons daaropvolgend publiekelijk beledigd”, staat in de petitie.
In 2018 is een milieu-effectenstudie gedaan naar de invloeden van de geplande uitbreiding van de internationale luchthaven. De mensen hebben hun constructieve bereidheid getoond om aan dit onderzoek mee te doen.
Echter, blijkt dat hun principiële bezwaren en voorstellen slechts terloops zijn meegenomen en er door het NIMOS toch goedkeuring aan de uitbreiding is verleend, zonder dat fundamentele maatregelen ter bescherming van de mensen hun rechtszekerheid, inspraak in besluitvorming, en delen in de voordelen, zijn vastgelegd.
Gesprekken met de NV Luchthavenbeheer waarvan het meest recente in oktober 2019, waarbij er steeds vele mooie beloften werden gedaan, zijn steeds ook op niets uitgelopen.
Nieuwe bedreiging
De recent aangelegde Highway blijkt nu een nieuwe bedreiging te zijn geworden vanwege de (nieuwe of hernieuwde) grondaanvragen binnen voorouderlijke grondgebieden, en daar hebben ook andere Inheemse gemeenschappen in deze regio mee te kampen.
Ook deze gemeenschappen ondersteunen derhalve deze petitie en behalve bewoners van Wit Santi waren ook bewoners van Hollandse Kamp en Cabenda dorp aanwezig bij de aanbieding aan de vicepresident.
Trouwens, de gehele Inheemse gemeenschap van Suriname heeft te lijden onder soortgelijke kwesties.
“Wij als Inheemse volken zijn onbeschermd in Suriname, en we moeten net zoals in de koloniale tijd leven in onderdrukking door de machthebbers, angst om ons voortbestaan, angst om opnieuw verjaagd te worden, zonder enige wettelijke bescherming”, staat in het verzoekschrift.
Deze zijn slechts enkele van de kwesties, waarmee de Inheemse gemeenschappen dagelijks mee geconfronteerd zijn, nog niet eens gesproken hebbende over zaken als de achterstelling op het gebied van onder andere onderwijs, gezondheidszorg, inkomstenmogelijkheden en nutsvoorzieningen.
Gezien deze situatie is het dorp Wit Santi in november 2019 gestart met het gemeenschapsproject “Versterking van de wettelijke erkenning van rechten op het traditionele grondgebied”.
In dat verband is het voorouderlijk woon- en leefgebied gedemarqueerd en in kaart gebracht.
Dit project is onderdeel van het Indigenous Navigator Initiatief dat sinds 2017 wordt uitgevoerd door de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), met financiering van de Europese Unie.
BEKIJK OOK: Als er vandaag verkiezingen zouden worden gehouden, zou het volk VHP en ABOP wegstemmen
Jennifer Atmo is de hoofdredacteur bij GFC Nieuws. Ze beschrijft zichzelf als een echte Surinamekenner en heeft een passie voor lifestyle en entertainment-onderwerpen. Buiten haar rol in de media is Atmo tevens de voorzitster van KIVC, een organisatie die zich inzet voor maatschappelijke zaken.
Voor contact: jennifer@gfcnieuws.com
