De Verenigde Naties (VN) hebben vandaag een verklaring uitgegeven waarin ze de recente beslissing van het hoogste gerechtshof van Suriname, het Hof van Justitie, toejuichen.
Het hof heeft de 20-jarige gevangenisstraf van de voormalige president van Suriname, Desiré Delano Bouterse, bekrachtigd voor de marteling en buitengerechtelijke executie van 15 politieke tegenstanders in 1982.
“De uitspraak toont aan dat er geen verjaringstermijn, speciale immuniteiten voor staatshoofden of amnestieën zijn voor ernstige mensenrechtenschendingen voor misdaden onder internationaal recht, waaronder gedwongen verdwijningen, marteling en buitengerechtelijke moorden,” staat in de verklaring van de VN.
“Ondanks het verstrijken van 41 jaar sinds het misdrijf plaatsvond, is er eindelijk gerechtigheid voor de slachtoffers.”
Bouterse en zijn medeverdachten werden beschuldigd van het martelen en buitengerechtelijk executeren van 15 prominente advocaten, journalisten, soldaten, zakenmensen, academici en een vakbondsleider die openlijk kritiek hadden op het regime dat hem in 1980 aan de macht bracht door een militaire staatsgreep.
De slachtoffers werden willekeurig gearresteerd, gemarteld en geëxecuteerd.
De executies werden geanalyseerd in een bezoek en rapport uit 1984 door Amos Wako, de eerste VN-Speciale Rapporteur voor Samenvatting of Willekeurige Executies, zoals het mandaat destijds bekend stond.
Bouterse bleef aan de macht tot 1987 en diende later als president van Suriname van 2010 tot 2020.
“Het hoogste gerechtshof dat onlangs het vonnis heeft bevestigd en het gerechtshof dat in november 2019 een zittende president heeft veroordeeld, moeten worden geprezen voor hun onafhankelijkheid en moed,” schrijft de VN verder.
In 2012 nam het parlement van het land een wijziging aan van de Amnestiewet van 1989, die tot gevolg had dat president Bouterse en anderen amnestie kregen voor de misdaden van 1982, wat leidde tot de opschorting van het proces.
De wijziging van de Amnestiewet werd ongrondwettelijk verklaard en in 2019 veroordeelde een rechtbank toen president Bouterse en veroordeelde hem tot 20 jaar gevangenisstraf.
Op 20 december 2023 bevestigde het vonnis van het hoogste gerechtshof in Suriname deze veroordeling. Ondanks een arrestatiebevel uitgevaardigd op 10 januari, heeft voormalig president Bouterse zich nog niet overgegeven.
Marteling, gedwongen verdwijning en buitengerechtelijke executies zijn misdaden onder internationaal recht.
Ze benadrukken dat onderzoeken en vervolgingen van dergelijke misdaden moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met relevante internationale normen en moeten gericht zijn op het garanderen dat de verantwoordelijken voor het gerecht worden gebracht, om verantwoordelijkheid te bevorderen en straffeloosheid te voorkomen, waarbij met name wordt verwezen naar het Protocol van Istanbul over het Effectief Onderzoeken en Documenteren van Marteling en Andere Wrede, Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Straf en het Minnesota-protocol over het Onderzoek naar Potentieel Onrechtmatige Dood.
De verplichting om daders te onderzoeken en ter verantwoording te roepen omvat gedwongen verdwijningen.
Het oordeel van het hoogste gerechtshof is een eerbetoon aan de kracht van de rechtsstaat in Suriname en de opmerkelijke volharding en vasthoudendheid van de families van de slachtoffers.
Ze merkten op dat Suriname een voorbeeld heeft gesteld van verantwoording voor ernstige schendingen van de mensenrechten, ongeacht de status van de verdachte en de tijd die verstreken is sinds de misdaden, die vanwege hun ernst niet onderhevig zijn aan enige verjaringstermijn.
“De baanbrekende beslissing moet nu zonder verdere vertraging worden uitgevoerd en elke voortvluchtige veroordeelde moet onmiddellijk worden gearresteerd,” zegt de VN.
Bron: Verenigde Naties (VN)
Jennifer Atmo is de hoofdredacteur bij GFC Nieuws. Ze beschrijft zichzelf als een echte Surinamekenner en heeft een passie voor lifestyle en entertainment-onderwerpen. Buiten haar rol in de media is Atmo tevens de voorzitster van KIVC, een organisatie die zich inzet voor maatschappelijke zaken.
Voor contact: jennifer@gfcnieuws.com
