door Trisken Strijkert
Het Nationaal Archief Suriname (NAS) heeft recent een lezing georganiseerd over de Surinaamse Studentenunie (SSU) gehouden door Paul Day en de herontdekking van Anton de Kom.
Day heeft een veelzijdige loopbaan gehad, met ervaring in zowel academisch als sociaal maatschappelijk gebied.
Tijdens de lezing deelde hij zijn persoonlijke ervaringen als student in Leiden in de jaren ‘60 en zijn betrokkenheid bij de SSU. Over de SSU en de herontdekking van Anton de Kom is recent een expositie georganiseerd in Museum Lakenhal te Leiden.
De oprichting van de SSU
Paul Day vertelde hoe hij in 1964 naar Nederland vertrok om biochemie te studeren en in contact kwam met de bestaande Surinaamse studentenvereniging. In 1967 besloot een groep Surinaamse studenten in Leiden, waaronder Day, zich af te scheiden van deze vereniging en de SSU op te richten.
De SSU legde de nadruk op politieke en sociale kwesties, en had als doel de belangen van Surinaamse studenten te behartigen en de strijd tegen kolonialisme en onderdrukking te ondersteunen.
In de jaren ‘60 ontstond wereldwijd een grote studentenbeweging die zich richtte op politieke en ideologische onderwerpen zoals sociale rechtvaardigheid en onafhankelijkheid.
Deze beweging vond ook weerklank onder Surinaamse studenten, die binnen de bestaande studentenvereniging te weinig aandacht vonden voor deze onderwerpen.
Herontdekking van Anton de Kom
Een belangrijk moment hierin was de herontdekking van het boek Wij slaven van Suriname van Anton de Kom in de bibliotheek van de Universiteit Leiden. Dit boek had een diepe invloed op de Surinaamse studenten, omdat het de koloniale onderdrukking beschreef waarmee zij zich sterk verbonden voelden.
Paul Day vertelde hoe de SSU ervoor zorgde dat dit belangrijke werk opnieuw werd uitgegeven en verspreid, zowel in Nederland als in Suriname.
Het boek paste perfect bij het opkomende socialistische en antikoloniale denken dat in die tijd onder studenten leefde.
Voor die tijd was Anton de Kom in vergetelheid geraakt en werd hij vaak gezien als een radicale communist met gevaarlijke ideeën.
Mede dankzij de inspanningen van de SSU kreeg Anton de Kom de erkenning die hij verdiende. In 2020 werd hij zelfs opgenomen in de Canon van Nederland als vrijheidsstrijder en verzetsheld, die uiteindelijk omkwam in een Duits concentratiekamp tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De hernieuwde aandacht voor De Kom, zowel in Suriname als in Nederland, kan niet los worden gezien van de inzet van de SSU.
Culturele activiteiten en politiek engagement
Naast politieke activiteiten speelde cultuur een belangrijke rol binnen de SSU. Jaarlijks organiseerde de SSU evenementen met muziek, dans en theater, waarbij Surinaamse tradities en politieke thema’s samenkwamen.
Een ander bijzonder initiatief was de oprichting van de cabaretgroep Revo, die op een humoristische manier politieke boodschappen overbracht via liederen en sketches.
Paul Day onderstreepte hoe deze culturele activiteiten hielpen om zowel Surinaamse als Nederlandse studenten bewust te maken van de sociale en politieke kwesties van die tijd.
Gesprek en afsluiting
In het tweede deel van de lezing interviewde historicus Jerome Egger Paul Day over de bredere context van de SSU, Anton de Kom en de Surinaamse geschiedenis.
Daarna kregen bezoekers de kans om vragen te stellen en hun eigen ervaringen als studenten te delen. De avond werd op een bijzondere manier afgesloten: onder leiding van Paul Day zong de hele zaal het Anton de Kom-lied.
De lezing van Paul Day bood een waardevol inzicht in de geschiedenis van de SSU en de blijvende invloed van Anton de Kom.
Het verhaal van de SSU is een bron van inspiratie en culturele trots, en blijft tot op de dag van vandaag relevant.
M.P. Wong maakt deel uit van het freelance redactieteam van GFC Nieuws.
Voor contact: info@gfcnieuws.com
