OPINIE – Van de zes wilde katachtigen die in Suriname voorkomen, is de jaguar met een lengte van 150 tot 170 cm, een gemiddeld gewicht van 120 kg de grootste wilde katachtige.
De wetenschappelijke naam van de jaguar is Panthera Onca. In Suriname staat het alom bekend als Peni-tigri oftewel Tigri, alhoewel er geen tijgers voorkomen in Suriname.
Deze diersoort leeft solitair, d.w.z. dat ze niet in groepen leven als de leeuw. Ze komen alleen in de paartijd bij elkaar en leven ongeveer 15 jaar.
In cultureel opzicht is de jaguar oftewel de Peni-tigri nauw verbonden met Suriname. In de inheemse kosmologie wordt het dier beschouwd als een kostbare, oude energie die alle levende wezens in het woud transformeert, geneest en beschermt.
In de voedselketen zijn deze dieren gerangschikt als top predator en staan ze in de top van de voedselketen. Deze dieren houden de natuur en wild populatie in balans en gezond. Een gezond natuur = een gezond leefomgeving voor de mens.
De jaguar jaagt onder andere op: wilde varkens, herten, knaagdieren, kaaiman en vissen.
Leefgebied
De jaguar is in geheel Suriname te vinden: van struikgewassen, bossen en moerassen in de savannegebieden tot in de heuvel en het bergland. De jaguar jaagt meestal op de grond, maar schroomt er niet voor om in het water te springen; jaguars zijn goede zwemmers.
Het territorium van de mannelijke jaguar is 28- 76 km², terwijl dat voor de vrouwtjes ongeveer de helft daarvan is. Jaguars bakenen hun territorium af middels krabsporen of urine.
Rol van de jaguar
De jaguar houdt door het jagen op dieren de dierpopulatie in het wild gezond en in stand. Om een evenwicht in het ecosysteem te behouden, heeft elk gebied een draag capaciteit: Het aantal dieren die in een gebied kunnen leven met voldoende ruimte en voedsel.
Het overschot aan dieren wordt door de jaguar op peil gebracht. Als de jaguar ontbreekt in de voedselketen, dan ontstaat er een overschot aan dieren die schade kunnen aanrichten aan
de natuur en ook de kostgronden van de dorpsgemeenschappen. Zo kan een kudde pingo’s in één nacht 500 m² aan vegetatie omwoelen en kunnen bosvarkens een last vormen voor de mens en een ware plaag worden.
Mensen worden zelden tot nooit aangevallen door jaguars. Door overbejaging en habitatverlies vanwege ontbossing, kan er in een bepaald gebied weinig wild voorkomen, waardoor de jaguar genoodzaakt is om opzoek te gaan naar andere prooi. Indien een jaguar noodgedwongen schade aanricht aan mensen hun have en goed, betekent het niet dat de algehele jaguarpopulatie dat doet.
Het identificeren en het (re-)lokaliseren van die ene jaguar moet dan op verantwoorde wijze plaatsvinden. Dit geschiedt door de bevoegde autoriteit (LBB). Te allen tijde geldt dat u het recht niet in eigen handen mag nemen.
Als u een jaguar waarneemt in uw woon-/werkgebied, kunt u contact opnemen met de Dienst ‘s Lands Bosbeheer (LBB).
Jacht op jaguar
De jaguar en alle eerder opgesomde voorkomende wilde katachtigen zijn bij wet totaal beschermd conform het Jachtbesluit 2002 voortvloeiende uit Jachtwet 1954, wat betekent dat het jagen op de jaguar bij wet VERBODEN is.
Dieren die niet voorkomen op de jachtkalender zijn totaal beschermd. Op de jaguar wordt er gejaagd vanwege zijn huid, tanden en andere lichaamsdelen. Dit om sieraden of zogenaamd geneeskrachtige medicijnen van te maken (jaguarpasta of jaguarlijm).
Conform de Jachtwet 1954 artikel 2 en 3 is het verboden om beschermde dieren te vangen, pogen te vangen, pogen te doden, delen van huiden en andere lichaamsdelen onder zich te hebben, dood of levend ten verkoop of ter aflevering voor handen te hebben, te koop aan te bieden, te verkopen, te kopen, te verhandelen, ten geschenke te geven, af te leveren, te vervoeren, in te voeren of uit te voeren.
U kunt helpen de jaguar te beschermen door:
• Niet te jagen op de jaguar;
• Delen van de jaguar niet te (ver)kopen en/of in uw bezit hebben;
• Ontbossingsactiviteiten te verminderen en verantwoord om te gaan met de natuur;
• Overbejaging van jachtwild tegen te gaan;
• Misstanden door te geven aan de Dienst ‘s Lands Bosbeheer (LBB) op het nummer 471641 (Sectie Natuurbeheer Educatie en Voorlichting).
Overtreding van de jachtwet is strafbaar. Overtreders riskeren een boete en/of gevangenisstraf tevens intrekking van hun jachtgeweer.
Dienst ’s Landsbosbeheer
Wildlife en beschermde gebieden Management
Jennifer Atmo is de hoofdredacteur bij GFC Nieuws. Ze beschrijft zichzelf als een echte Surinamekenner en heeft een passie voor lifestyle en entertainment-onderwerpen. Buiten haar rol in de media is Atmo tevens de voorzitster van KIVC, een organisatie die zich inzet voor maatschappelijke zaken.
Voor contact: jennifer@gfcnieuws.com
