De schaduwzijde van macht

machtsstaat rechtsstaat we zijn moe curtis hofwijks

Het Surinaamse ambtenarenapparaat kampt al decennialang met een ernstig probleem: politieke zuiveringen.

Elke nieuwe regering die aan de macht komt, lijkt dezelfde destructieve traditie voort te zetten.

Het begint met het zonder reden thuiszetten van honderden, soms strategisch geplaatste ambtenaren, enkel en alleen omdat zij worden geassocieerd met de vorige regering.

Vervolgens worden hun posities opgevuld met honderden tot zelfs duizenden eigen loyalisten, familieleden en vrienden van de nieuwe machthebbers. Dit patroon is niet alleen schadelijk voor het functioneren van de overheid, maar ook voor de toekomst van ons land.

Dit fenomeen zorgt ervoor dat het ambtenarenapparaat niet alleen log en inefficiënt wordt, maar ook onbestuurbaar.

In plaats van te functioneren als een professionele, onpartijdige instantie die het algemeen belang dient, wordt het staatsapparaat een verlengstuk van politieke partijen.

De gevolgen hiervan zijn verwoestend: er is een gebrek aan continuïteit, expertise wordt aan de kant geschoven, en het land raakt verstrikt in een cultuur van politieke vriendjespolitiek in plaats van meritocratie.

Elke nieuwe regering doet mee aan dit schadelijke spel. Het gevolg is dat bij elke wisseling van de wacht er weer een stoelendans plaatsvindt, waarbij goed opgeleide en ervaren ambtenaren plaats moeten maken voor partijloyalisten die vaak onvoldoende zijn toegerust voor hun nieuwe functies.

Dit leidt tot onprofessionaliteit en inefficiëntie in overheidsdiensten, met name in cruciale sectoren zoals gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur.

Het is dan ook geen wonder dat belangrijke projecten worden vertraagd of verkeerd worden uitgevoerd, omdat er geen continuïteit is in het beleid en de uitvoering.

Daarnaast creëert dit patroon een cultuur van angst en onzekerheid onder ambtenaren. Wie niet loyaal is aan de regerende partij, kan zomaar zijn baan verliezen. Dit ondermijnt de motivatie van ambtenaren om hun werk naar behoren uit te voeren.

Ze zijn minder gericht op het leveren van kwaliteit en meer bezig met het veiligstellen van hun eigen positie binnen het politieke landschap.

Hierdoor gaat waardevolle kennis verloren, omdat ambtenaren die jarenlang ervaring hebben opgebouwd, zonder pardon worden vervangen door mensen zonder dezelfde expertise.

Het resultaat van deze politieke zuiveringen is dat het ambtenarenapparaat enorm is opgeblazen.

In plaats van een compacte, efficiënte overheidsinstantie, is het Surinaamse ambtenarenapparaat verworden tot een bureaucratische moloch. Het is niet meer te beheersen, met als gevolg dat de kosten voor de belastingbetalers de pan uitrijzen.

De overheid besteedt miljarden aan salarissen voor ambtenaren die vaak niet de juiste kwalificaties hebben voor hun functie of simpelweg overbodig zijn.

Deze verspilling van publieke middelen vertraagt de ontwikkeling van het land en maakt het moeilijker om de economische problemen het hoofd te bieden.

Politieke zuiveringen zijn dus niet alleen onethisch, ze zijn ook economisch onverantwoord. Het is niet de taak van een regering om het ambtenarenapparaat te gebruiken als een politieke beloningsmachine voor partijgenoten en loyalisten.

In plaats daarvan zou de overheid zich moeten richten op een cultuur, waarin ambtenaren worden geselecteerd op basis van hun vaardigheden en kennis, niet op basis van hun politieke affiliatie.

F. van Samson

Foto: Curtis Hofwijks van de toenmalige actiebeweging ‘Wij zijn moe’ enkele jaren terug tijdens een protestdemonstratie.