De realiteit van werken als Surinaamse leerkracht in Nederland

OPINIE- Naar aanleiding van een artikel van 23 augustus 2024 op GFC Nieuws, getiteld ”Surinaamse leerkrachten willen aan de slag in Nederland”, voel ik de behoefte om hierop te reageren.

Enerzijds begrijp ik dat landgenoten het instabiele vaderland willen verlaten om in Nederland een betere toekomst te zoeken.

Anderzijds vraag ik me af welke juiste informatie deze doelgroep heeft verkregen over het Nederlandse onderwijssysteem.

De directe overgang van het Surinaamse naar het Nederlandse onderwijs is een ingrijpende stap, die wellicht te overbruggen is, maar mogelijk ook niet.

Er spelen tal van factoren een cruciale rol. De belangrijkste vraag is of de opleiding van het Surinaamse Pedagogisch Instituut nog steeds naadloos aansluit op de Nederlandse eisen.

In Nederland worden leerkrachten continu bijgeschoold in de nieuwste onderwijskundige ontwikkelingen en technieken om effectief te kunnen differentiëren in de klas.

De schoolbevolking hier is assertief, mondig en neemt geen genoegen met halve antwoorden en uitleg. Onze Surinaamse kinderen zijn respectvol, timide en verbaal minder sterk dan hun Nederlandse leeftijdsgenoten.

Kinderen van Surinaamse ouders die hier geboren zijn, behoren echter vaak tot de eerste groep. Zij zijn vlot, mondig en spreken vloeiend Nederlands zonder Surinaams accent.

Ouders in Nederland zijn zeer betrokken bij het onderwijs van hun kind, zowel positief als negatief, en laten zich niet zomaar afwimpelen.

Ook niet te verwaarlozen is het feit dat leerlingen met een rugzak, die niet langer worden doorverwezen naar het speciaal onderwijs, mogen deelnemen aan het reguliere onderwijs.

De leerkracht moet in staat zijn om gedifferentieerd onderwijs te bieden, al dan niet met extra ondersteuning. Dit zijn slechts enkele van de vele uitdagingen waarmee een leerkracht uit Suriname in Nederland te maken kan krijgen. Dit is niet bedoeld als kritiek, maar als een realistische weergave van de situatie.

Zelf heb ik ruim 40 jaar in het Nederlandse basisonderwijs gewerkt, als leerkracht van groep 1 tot en met groep 8. Het was een hectische baan, die ik door mijn passie en liefde voor het vak heb kunnen volhouden.

De vele bijkomende taken naast het lesgeven veroorzaakten stress en hoge werkdruk. Dit was voor mij de drijfveer om een boek te schrijven.

In mijn boek heb ik mijn jarenlange ervaringen, zowel de zware als de mooie momenten, gebundeld. Mijn intentie was om te laten zien hoe het er in de praktijk echt aan toe gaat op een basisschool. Als zwarte lerares heb ik mijn pensioen gelukkig gehaald.

Schrijfster Cynthia Mc Leod heeft mijn boek gelezen en beloond met een prachtige recensie. Haar advies was om bepaalde delen om te vormen tot een soort les of training, in de vorm van een klein boekje, en dit te gebruiken bij theoretische lessen voor PABO-studenten in Nederland en studenten van het Pedagogisch Instituut in Suriname.

Wat ik betreur, is dat juist collega-leerkrachten het Surinaamse kind in de steek laten, in plaats van samen te werken om het onderwijs naar een hoger niveau te tillen.

We moeten strijden voor de kinderen, die recht hebben op effectief en efficiënt onderwijs. Ik begrijp absoluut dat het vaderland in een moeilijke economische crisis verkeert, die voor een groot deel van de bevolking zwaar weegt, maar Nederland is ook geen paradijs voor zijn eigen inwoners.

Als leerkracht verdien je een goed inkomen, maar dit wordt opgeslokt door vaste lasten en belastingen. Bovendien heeft Nederland nu een regering die polarisatie bevordert en het asiel- en immigratiebeleid sterk wil beperken.

De asielminister Faber sprak zelfs over de omvolkingstheorie, al heeft zij daar onder druk van de Tweede Kamer afstand van genomen. Racisme is een hardnekkig fenomeen dat je overal in de maatschappij tegenkomt, en je moet stevig in je schoenen staan om hier boven te blijven staan.

De woningnood is een maatschappelijke ramp die niet te onderschatten is. Levensonderhoud in Nederland is duurder dan in de buurlanden, en voedselbanken schieten als paddenstoelen uit de grond.

Veel mensen uit de diaspora overwegen om Nederland te verlaten en te emigreren naar landen als België, Spanje of Portugal. Als ik dan zo’n artikel lees, vraag ik me af: zijn deze mensen goed voorgelicht? Weten ze werkelijk waar ze aan beginnen als ze zich in Nederland willen vestigen?

Mijn verhaal zit vol minpunten, maar ik kan de realiteit niet verdraaien of de feiten bagatelliseren. Helaas is Nederland geen paradijs waar buitenlanders met open armen worden ontvangen, anders had ik dat zeker vermeld. Natuurlijk zijn er uitzonderingen onder de Nederlanders, maar die groep lijkt kleiner te worden.

Mijn ervaringen mogen niemand tegenhouden om als Surinaamse leerkracht in Nederland te komen werken, maar wees goed voorbereid.

Werken in het onderwijs hier is zwaar, met een goed inkomen, maar ook veel uitgaven. Omdat het onderwijs continu in beweging is, worden leerkrachten en teams regelmatig bijgeschoold in didactische ontwikkelingen en pedagogische trainingen.

Vergaderingen en studiedagen overheersen vaak het daadwerkelijke lesgeven. Van elke leerling moet de leerkracht een leerlingvolgsysteem bijhouden. Leerkrachten hebben ook naschoolse en buitenschoolse activiteiten naast het lesgeven.

Na schooltijd heeft de leerkracht onder andere de volgende taken: administratieve werkzaamheden, oudergesprekken, studiebijeenkomsten en plenaire of bouwvergaderingen.

Werken in het onderwijs doe je met passie en liefde voor het vak, niet impulsief, want anders is het niet vol te houden tot je pensioen.

Dit is mijn boodschap aan de Surinaamse leerkrachten die in Nederland willen werken in het basisonderwijs of voortgezet onderwijs. Tot slot wil ik toevoegen: deze onderneming van de Surinaamse leerkrachten zal geen gemakkelijke opgave zijn, maar ik wens u bovenal veel succes met uw keuze!

Afbeelding ter illustratie.

Annemarie Kelly