Zowel leden van de oppositie als de coalitie in het Surinaamse parlement hebben hun ongenoegen geuit over recente besluiten van het Constitutioneel Hof (Chof).
Deze besluiten hebben geleid tot zorgen over de rol van het parlement bij het maken van wetten en de frequente correcties door het Chof.
Patricia Etnel, parlementslid voor de Nationale Partij Suriname (NPS), heeft opgeroepen tot meer samenwerking tussen het parlement en het Chof om te voorkomen dat nieuwe wetten en artikelen keer op keer onverbindend worden verklaard.
Etnel stelt voor dat het parlement, bij twijfels over de totstandkoming van wetten, eerst advies inwint bij het Chof voordat de wetten worden aangenomen. Dit zou helpen om toekomstige problemen te voorkomen en de wetgevingsprocessen te stroomlijnen.
Etnel sloot zich aan bij de opmerkingen van Aziz Gajadien, fractieleider van de Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP), over de waarborgsom voor politieke partijen.
Gajadien benadrukte dat politieke partijen die niet in staat zijn om minimaal 1% van de kiezers te mobiliseren, geen bestaansrecht hebben. Deze opmerking komt in het licht van de discussie over de representativiteit en efficiëntie van politieke partijen in Suriname.
Het Constitutioneel Hof heeft de taak om wetten abstract te toetsen aan de grondwet en internationale verdragen. In recente gevallen heeft het CHof meerdere wetten en artikelen onverbindend verklaard, wat tot frustratie heeft geleid binnen het parlement.
Leden van zowel de oppositie als de coalitie voelen zich soms beperkt in hun wetgevende bevoegdheden door de correcties van het Chof.
De roep om een nauwere samenwerking tussen het parlement en het Chof benadrukt het belang van een helder en effectief wetgevingsproces in Suriname.
Door voorafgaand advies in te winnen bij het Chof, kan het parlement ervoor zorgen dat nieuwe wetgeving grondwettelijk houdbaar is en voldoet aan internationale standaarden, stelt Etnel. Dit zou niet alleen juridische problemen in een later stadium voorkomen, maar ook bijdragen aan de stabiliteit en voorspelbaarheid van het Surinaamse juridische systeem.
Volgens critici haalt Etnel niets nieuws aan, omdat in de Wet Constitutioneel Hof reeds is voorzien dat parlementariërs een wetsontwerp ter toetsing aanbieden aan het CHof. Echter maakt het parlement geen gebruik hiervan.
De toetsing door het Hof heeft op de eerste plaats een repressief karakter. Het Hof toetst wetten in formele zin die reeds in werking zijn getreden. Het voorgaande eveneens ten aanzien van bestuursbesluiten, op hun verenigbaarheid met in hoofdstuk V van de Grondwet vervatte grondrechten.
In de Wet Constitutioneel Hof is eveneens voorzien in een preventieve toetsing door het Hof (artikel 12 lid 3). Het Hof kan namelijk op verzoek van De Nationale Assemblee, alvorens deze over het wetsontwerp definitief een besluit neemt, een wetsvoorstel toetsen op haar verenigbaarheid met de Grondwet en overeenkomsten met andere mogendheden en volkenrechtelijke organisaties.
Tot op dit moment zijn het alleen advocaten geweest die een wet en of wetsartikel ter toetsing hebben aangeboden aan het CHof.
Behalve advocaten die zijn toegelaten tot de balie van het Hof van Justitie kunnen ook tenminste 7 leden van De Nationale Assemblee, de president of namens hem de minister belast met justitiële aangelegenheden, de president van het Hof van Justitie en belanghebbenden via een advocaat toetsing van een wet of wetsartikel verzoeken bij het CHof.
M.P. Wong maakt deel uit van het freelance redactieteam van GFC Nieuws.
Voor contact: info@gfcnieuws.com
