Het recente debat over het potentieel uitroepen van een noodtoestand door de president van Suriname, met betrekking tot de uitspraak in het 8 decemberstrafproces, werpt belangrijke vragen op over de bevoegdheden van het staatshoofd en de noodzaak van Grondwettelijk toezicht.
In het programma Bakana Tori op LIM FM deelde bestuurskundige Eugène van der San enkele cruciale inzichten omtrent deze kwestie.
Volgens Van der San kan het uitroepen van een noodtoestand niet zomaar door de president worden gedaan; het vereist grondig overleg met De Nationale Assemblee (DNA).
Artikel 102 lid 3 van de Grondwet stelt duidelijk dat de president, na voorafgaande toestemming van DNA, de noodtoestand kan uitroepen in geval van ernstige bedreiging of verstoring van de inwendige orde. Deze bepaling beoogt een balans te creëren tussen de noodzaak om de veiligheid te waarborgen en het vermijden van ongeoorloofde inbreuken op burgerrechten.
Van der San illustreert de uitzonderlijke omstandigheden waarin de president zonder het parlement de noodtoestand kan uitroepen, zoals bij een grote brand die het DNA-gebouw treft.
In dit geval is het gerechtvaardigd om onmiddellijk op te treden, gezien het onmogelijk is om het parlement bijeen te roepen. Echter, in normale omstandigheden moet de volksvertegenwoordiging goedkeuring verlenen, zoals opgenomen in de Grondwet.
De aanleiding voor dit debat is de angst, voornamelijk geuit op sociale media, dat bij mogelijke ongeregeldheden naar aanleiding van de uitspraak in het 8 decemberstrafproces, de president de noodtoestand zou kunnen uitroepen. Van der San benadrukt dat het bevoegd gezag, in zo’n situatie, moet handelen om rust en orde te herstellen.
Echter, het uitroepen van de noodtoestand, zoals uitgelegd door de bestuurskundige, mag niet lichtzinnig worden opgevat. Het houdt in dat grondrechten worden opgeschort, wat aangeeft dat dit een ernstige maatregel is die zorgvuldig moet worden overwogen.
Jennifer Atmo is de hoofdredacteur bij GFC Nieuws. Ze beschrijft zichzelf als een echte Surinamekenner en heeft een passie voor lifestyle en entertainment-onderwerpen. Buiten haar rol in de media is Atmo tevens de voorzitster van KIVC, een organisatie die zich inzet voor maatschappelijke zaken.
Voor contact: jennifer@gfcnieuws.com
