GFC NIEUWSREDACTIE- Alle personen die verantwoordelijk zijn voor de reçufraude dienen opgespoord en gestraft te worden.
Dit zegt de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) in de jongste editie van INZICHT waarin de reçufraude bij Financiën en de Centrale Bank van Suriname wordt uitgediept.
Op 12 juli werd de reçufraude onthuld door het DNA-lid Melvin Bouva in De Nationale Assemblee. Dankzij deze onthulling draagt de samenleving kennis van de fraude met een onrechtmatige benadeling van de samenleving.
De regering en de CBvS bevestigden na de onthulling in DNA dat er een vervalste betaalopdracht ter waarde van SRD 20 miljoen op 27 juni 2022 is aangeboden aan het CBvS ter afschrijving van de rekening van het ministerie van Financiën en Planning.
Op 28 juni is dit ontdekt en werd de opdracht terstond geblokkeerd.
Door de CBvS is vervolgens aangegeven dat er eerder twee andere vervalste betaalopdrachten waren aangeboden ten behoeve van dezelfde persoon.
Deze opdrachten waren wel uitgevoerd. Het gaat om SRD 14 miljoen op 25 april 2022 en SRD 26.9 miljoen op 14 juni 2022.
Door de publiciteit en totale verontwaardiging in de samenleving over deze reçufraudezaak, dient de overheid volgens de VES een diepgaand onderzoek te verrichten naar de hele keten van de bestellingen en betalingen vanuit de overheid.
Betalingen worden normaliter vanuit de Centrale Betaaldienst naar de banken gestuurd. Hoe komt het dat er vanuit de afdeling Comptabiliteit een enveloppe extra naar de Centrale Bank gaat?
In deze reçufraude zaak hebben meerdere controlerende organisaties (Thesaurie, Begroting en Financiële Zaken (BFZ) van alle directoraten, Comptabiliteit, Centrale Betaal Dienst (CBD) gefaald, haalt de VES aan.
Diepgaand onderzoek bij al deze instanties is van belang. Het proces van bestelling tot en met uitbetaling begint bij BFZ van het vakministerie en eindigt bij CBvS. Binnen deze hele keten dienen alle elementen onderzocht te worden.
Verder stelt de VES het volgende voor:
De processen en procedures en de ICT-systemen relevant voor de betalingen door de Staat naar derden dient op de operatietafel gelegd te worden.
Het dient duidelijker, efficiënter en transparanter beschreven te zijn. Interne controle en alle “checks and balances” moeten nauwkeuriger worden.
De uitvoerende en controlerende functionarissen die binnen de keten werkzaam zijn dienen hun rol en verantwoordelijkheid te kennen. Ze moeten begrijpen dat controle geen daad van vijandschap is, maar een noodzakelijke vereiste.
Verder dienen ze te weten dat ingeval er schade wordt berokkend aan de Staat en verwijtbaar gedrag aangetoond wordt ze zwaar gestraft zullen worden.
Het instellen van een Autoriteit Financiële Markten (AFM) zoals eerder door de VES bepleit. Er dienen een aantal belangrijke wettelijke regelingen te worden getroffen.
Deze autoriteit zal zorg moeten dragen voor eerlijke en transparante financiële markten, waarbij bescherming van de consumenten centraal staat.
Het is belangrijk dat de burgers, de overheid en het bedrijfsleven vertrouwen hebben in de banken en de financiële markten. Het directoraat Toezicht van de CBvS hoort de commerciële banken te controleren.
Wie controleert de processen en de procedures van de Centrale Bank? Niet alleen de Centrale Bank, maar alle commerciële banken moeten door een onafhankelijke AFM gecontroleerd worden.
De gedragstoezicht van de AFM zal gericht zijn op ordelijke en transparante financiële processen, zuivere verhoudingen tussen partijen en zorgvuldige behandeling van cliënten.
De AFM houdt toezicht op de naleving van wettelijke regels. De AFM is onafhankelijk en draagt de verantwoordelijkheid voor de concrete uitoefening van het toezicht.
De AFM adviseert de monetaire autoriteiten bij het ontwikkelen van nieuwe wet- en regelgeving.
Het bedrijfsleven moet stoppen om “bestelbonprijzen” te hanteren. Hogere prijzen betekent hogere overheidsuitgaven en heeft kans om inflatie aan te wakkeren omdat er meer geld in omloop wordt gebracht. Bedrijven moeten inzien dat “bestelbonprijzen” op den duur betekent “een dief van je eigen zak”
De overheid dient te zorgen voor een snelle implementatie van de “government procurement system”, zodat aankopen en betaling voor goederen en diensten efficiënter en transparanter kunnen.
De reçufraude heeft, in een tijd van financiële crisis en liquiditeitstekorten bij de Staat, nog eens laten zien hoe groot de systeemrisico’s in het financieel systeem kunnen zijn.
Deze risico’s op gedrags- en prudentieel terrein hangen met elkaar samen en liggen in elkaars verlengde. Dit geldt op het niveau van zowel de overheid, de bedrijven als de financiële instellingen.
S. Gallant maakt deel uit van het freelance redactieteam van GFC Nieuws.
Voor contact: info@gfcnieuws.com
